Przewodnik po Województwie Tarnopolskim nakładem TTK w Tarnopolu 1928
2013.03.22 19:08:10Dorożki z dworca do miasta 1.70, w nocy 2,20 zł. Hotele: Europejski, Galicyjski, Bergmana, Steintipka, ceny 2 – 4 zł. Restauracje: Europejska, Blumera, Ślusarska, Zawartnickiego. Cukiernie: Hekla, Zapłatyńskiego.
Urzędy państwowe i samorządowe: Starostwo, Sąd okręgowy i powiatowy, Władze wojskowe, Urzędy skarbowe, Urząd Ziemski, Wydział Powiatowy, Urząd pocztowo – telegraficzny, pow. Komenda P.P., Inspektorat szkolny, Zakłady naukowe: Gimnazjum, Seminarium naucz. Żeńskie, Instytucje ekonomiczne i finansowe: Kasa Oszczędności, Kółko rolnicze, Kasa „Jedność” Organizacje sportowe i społeczne: Klub sportowy „Sieniawa”, Tow. Sokół, Związek Strzelecki, Związek Harcerski, „Gwiazda”, Bojan, Oddział miejscowy wojewódzkiego Towarzystwa Turystyczno - Krajoznawczego.
Szpital zachowany stosunkowo dobrze, szczególnie po przeprowadzonych w ostatnich latach pracach remontowych. Brak zachowania inwentarza kaplicy. Jedynie na placu zachował się postument oraz figura Matki Bożej Niepokalanie Poczętej, którą w okresie komunistycznym przechowywało dwie tutejsze rodziny. Zachowała się także tablica fundacyjna rodziny Potockich.
Szpital w Brzeżanach
W akcie z roku 1647 w sprawie rozszerzenia fundacji przez Adama Hieronima Sieniawskiego wzmiankowany jest szpital, zaś Krzysztof Strzemeski w 1668 roku zapisał na wyżywienie i odzież dla ubogich kwotę 1000 zł., z zaleceniem śpiewania pieśni Bogurodzica.
Szpital działał jeszcze w XIX wieku, a od 1889 roku do pracy w szpitalu przybyły siostry służebniczki (Zob. więcej... Dom dla Ubogich http://www.rkc-skowyra.com/publ/dekanat_brzezany/25-1-0-1946).
Szpital powszechny w Brzeżanach został otwarty w 1847 roku. W 1891 roku do pracy w szpitalu przybyło osiem sióstr. Podjęły pracę na oddziałach, Sali operacyjnej, kancelarii, pralni i w kuchni. http://www.rkc-skowyra.com/publ/dekanat_brzezany/25-1-0-1943
Według opisu sporządzonego przed wizytacją arcybiskupa Mikołaja Ignacego Wyżyckiego w 1741 roku szpital ubogich znajdował się przy kaplicy cmentarnej. Murowana kaplica była fundacją proboszcza brzeżańskiego, ks. Tomasza Tuszyna z 1647 roku (poprzednia budowla była drewniana, fundacji Adama Hieronima Sieniawskiego).
Dom dla ubogich
Pierwsze Siostry Służebniczki Najświętszej Maryi Panny (starowiejskie) przybyły do Brzeżan w 1888 roku i osiedliły się przy dawnej ulicy Iwaszkiewicza 4 (dziś: вул. Лепких, 4). Niebawem został otwarty pierwszy dom dla ubogich, ochronka oraz internat dla dziewcząt. Była to ochronka parafialna, toteż siostry zamieszkały w dawnym domu parafialnym. Przez okres pracy sióstr nieustannie tu przebywało 35 dzieci. Osobnym było prowadzenie wychowania dzieci rodzin wojskowych. W internacie dla dziewcząt siostry opiekowały się 22 uczennicami. W tym czasie także odwiedzały 184 chorych. Ponadto prowadziły prace przy kościele parafialnym.
W okresie II wojny światowej siostry oprócz Brzeżan, koscioła parafialnego i bernardynów uczęszczały do prafii w Litiatynie, Kotowie i Mieczyńcowie. Pomagały także uciekinierom.
Od 30 marca 1942 roku przy domu zakonnym sióstr służebniczek starowiejskich w Brzeżanach została otwarta kuchnia ludowa, udzielająca pomocy żywnościowej: 1942- 74 osoby, 1943 – 270, 1944 – 305. W okresie okupacji niemieckiej siostry ukrywały jedno dziecko żydowskie.
W ostatnim roku wojny siostry prowadziły jedynie prace przykościelne w miejscowym kościele parafialnym. Dom został zlikwidowany w 1945 roku.
http://www.rkc-skowyra.com/publ/dekanat_brzezany/25-1-0-1946).
zachował się w stosunkowo dobrym stanie do dziś. Mieści się w nim dom twórczości dzieci i młodzieży.
Sierociniec
Brzeżański sierociniec sióstr służebniczek starowiejskich powstał w 1928 roku przy ul. Marcelina 5 (dzis: Лесі Українки). W niniejszym zakładzie do 1939 roku nieustannie znajdowało się 40 dzieci. Ponadto siostry udzielały kursy kroju, szycia i haftu. Przyjęto także na stancję kilka uczennic gimnazjalnych.
Dom został zlikwidowany przez władze radzieckie w 1939 roku, a dom został przejęty na szpital. Siostry w rozproszeniu pracowały w tym czasie na własne utrzymanie. Ostatecznie siostry opuściły Brzeżany w 1945 roku.
Częściowo dom służy jako prywatne mieszkania, w części jego znajduje się Dom Ekologiczno-Nateralnej Twórczości Dzieci i Młodzieży.
Zobacz też galerię zdjęć:
Kościół ormiański był pierwszą kapłańska stacją pracy metropolity orz, ormiańskiego ks. Arcybp, J. Teodorowicza.
Ciekawostki:
3 km. od Brzeżan, obok wsi Leśniki, sławnej z wyrobu miodów pitnych, są w lesie ślady spalonego monastyru drewnianego, obok zaś potężny głaz piaskowy, wypłukany przez deszcz i wichry, zwany przez tutejszą ludność „kamieniem diabelskim”.
Szpital w Brzeżanach
Dom ubogich
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz