Gimnazjum w Brzeżanach

2012.09.30 18:03:59

Gimnazjum w Brzeżanach

9 sierpnia 1805 r. do Brzeżan przeniesiono gimnazjum zbaraskie. Uczyniono to dzięki  wstawiennictwu księżnej Izabeli Lubomirskiej  Szkołą kierował Kreishauptmam (naczelnik cyrkułu). W latach 1846 – 1848 zakazano nauki języka polskiego. Nauczanie w tym języku przywrócono dwa lata później, w 1850 r.  13 czerwca 1854r. pożar zniszczył budynek ratusza, gdzie mieściła się szkoła.  Rozpoczęto więc budowę nowego budynku, do którego miała być przeniesiona jesienią 1914 r. Jednak wybuch wojny zniweczył te plany. Budynek, pierwotnie mający służyć edukacji brzeżańskiej młodzieży, zmieniono na koszary i szpital. Po wojnie przywrócono mu planowaną funkcję. W 1922 r. oddano do użytku pierwsze pomieszczenia, a całość zaczęła funkcjonować jako placówka szkolna dopiero w 1928 r.
Brzeżańskie gimnazjum może poszczycić się wieloma znakomitymi absolwentami. Uczęszczali do niego między innymi: gen. Z. Horodyński- Juchnowicz, gen. W. Past, gen. Z. Strzelecki, gen. T. Maresch, gen. J. Tabaczyński oraz marszałek E. Rydz-Smigły. Naukę pobierali tam również: gen. Michał Pakosz, gen. Franciszek Fabry, gen. Kazimierz Horoszkiewicz, gen. Aleksander Jasiński, gen. Marian Jasiński, gen. Julian Kolmer, gen. Antoni Strocki. W 1937 r. gimnazjum przyjęło imię marszałka E. Rydza-Smigłego.

Źródła:
-    J. Czernecki - Brzeżany ,Pamiątki i Wspomnienia – książka wydana na 100 lecie gimnazjum
- Gimnazjum w Brzeżanach – „Gniazdo Orłów nad Złotą Lipą” - Karty historii. - Jubileuszowa Księga." - red. gł. Nadia Wolinie.. wyd. Drużba 2007 – Wykaz nazwisk Kierownictwa Gimnazjum i Nauczycieli sporządziła Jarosława Mazurak – tłumaczenie z ukraińskiego Daniela Rudyk.

KIEROWNICTWO GIMNAZJUM 
Prefekci
Kajetan Kowacz                     1805 - 1810
Antoni Suliszewski                   1810 -1834
Stanisław Zborowski               1834 -1835
Bazyli (Wasyl) Piotrowicz        1835 -1848

Dyrektorzy
Antoni Liszka                                      1848-1862
Wilhelm Szechtel (Schehtel)                 1862-1867
Antoni Sołtykiewicz                             1867-1872
Mateusz Kurowski                              1872-1889
Franz Grzegorczyk                              1889-1905
Aleksander (Alexander) Fronc[z]kiewicz         1905-1918
Roman Kestlich                                   czerwiec-listopad 1918
Włodzimierz Husak (Gusak)                listopad 1918-czerwiec 1919
Roman Kestlich                                   1919-1928
Edward Rajter                                     1928-1933
Edward Olszewski                              1933-1939
Bazyli (Wasyl) Stasiuk             1941-1944

komentarze: 0